ئەدەب – سێبەر و سایە

رۆمانی‌ (كه‌شتیی تاریك)ی‌ شێركۆ فه‌تاح، كه‌ له‌لایه‌ن  پێشه‌وا فه‌تاح-ه‌وه‌ له‌ ئه‌ڵمانییه‌وه‌ كراوه‌  به‌ كوردی و له‌لایه‌ن ناوه‌ندی‌ غه‌زه‌لنووسه‌وه‌ چاپ و بڵاوكراوه‌ته‌وه‌، یه‌كێكه‌ له‌و رۆمانانه‌ی‌ ئه‌م نووسه‌ره‌ كورده‌ به‌زمانی‌ ئه‌ڵمانی‌ نووسیویه‌تی‌ و له‌باره‌ی‌ رۆمانه‌كه‌یه‌وه‌ شێركۆ فه‌تاح ده‌ڵێت: من ئه‌م كتێبه‌م به‌ زمانی ئه‌ڵمانی نووسیوه‌ و ساڵی ٢٠٠٨ له‌ ئه‌ڵمانیا بڵاو بووه‌ته‌وه‌. خوێنه‌ری كورد ده‌توانێت به‌ ئاسانی درك به‌ زۆرێك له‌ ڕووداوه‌كانی ...

ئا: ئازاد مه‌عروف 5 ئه‌مكاره‌{سه‌مفۆنیا} به‌گه‌لێك جۆرووشێوه‌ له‌ مێژوودا نوسراوه‌ یان تۆماركراوه‌ جۆرێكیان كه‌ناوه‌ڕۆكێكی درامیانه‌ی له‌ كارو كاردانه‌وه‌ {دژوو ئه‌نتی دژ}هه‌یه‌ له‌ شێوه‌ی چیرۆك ئاماده‌كراوه‌ پاشان چیرۆك گۆڕاوه‌ته‌ سه‌ر هۆنراوه‌ وه‌ هۆنراوه‌ش ئاوازی بۆدانراوه‌ پاشان سیناریۆی بۆ هه‌ڵبژێرراوه‌و شانۆو ئه‌كته‌ری سۆلیست و ده‌رهێنان و هه‌موو پێداویستیه‌كی به‌ هاوبه‌شی هه‌موو به‌شه‌كانی هونه‌ر بۆ ئاماده‌ كراوه‌ له‌م بوونه‌دا به‌ كاره‌كه‌ ووتراوه‌ شانۆی ...

كازۆ ئیشیگورۆ رۆماننووس و چیرۆكنووس و سیناریستی به‌ریتانی به‌ ره‌چه‌ڵه‌ك ژاپۆنی، نۆ ساڵ دوای بۆمبارانكردنی ناكازاكی به‌ چه‌كی ئه‌تۆمی، له‌ رۆژی 8-11- 1954 له‌ ناكازاكی كاولكراو له‌ دایكبووه‌، كازۆ ته‌مه‌نی پێنج ساڵ بووه‌ له‌گه‌ڵ خێزانه‌كه‌ی له‌ ئاسیاوه‌ بۆ ئه‌وروپا رۆیشتوون، ژاپۆنیان به‌جێهێشتووه‌ و له‌ به‌ریتانیا نیشته‌جێ بوون، چوونی خێزانه‌كه‌ی كازۆ بۆ به‌ریتانیا دوو هۆكاری هه‌بووه‌، هۆكارێكی هه‌ڵاتنێك بووه‌ له‌و شكسته‌ ...

به‌نگین‌ پیرۆت نوری ئه‌م بابه‌ته‌ رانانێكی‌ نووسه‌ری‌ جوانه‌مه‌رگ به‌نگینی‌ هاوڕێمانه‌، كه‌ ماوه‌یه‌ك به‌ر له‌ كۆچی دوایی به‌ شه‌پۆلی ده‌ریا بۆی‌ ناردووین، به‌داخه‌وه‌ ئه‌مڕۆ بابه‌ته‌كه‌ی‌ بڵاوده‌بێته‌وه‌ و خۆی‌ نابینێ‌ و له‌ژیاندا نه‌ماوه‌، هاوڕێمان به‌نگینه‌ یه‌كێك بوو له‌و نووسه‌ره‌ باشانه‌ی‌ كه‌ هه‌میشه‌ به‌ دڵسۆزییه‌وه‌ كاری‌ ده‌كرد و گه‌لێك بابه‌تی‌ جوانی نووسی و هه‌میشه‌ هاوكاری‌ رۆژنامه‌كه‌مان بوو، به‌وپه‌ڕی‌ دڵسۆزییه‌وه‌ به‌ بابه‌ته‌كانی‌ هاوكارێكی‌ دڵسۆز ...

عومه‌ر عه‌بدولكه‌ریم كه‌سان شعر یان وشه‌ ریزكردن؟ بابه‌تێكه‌ له‌ژماره‌(1009)ی ئه‌ده‌ب و هونه‌ری كوردستانی نوێ له‌24/9/2017دا به‌ناوی هه‌ستیار كه‌مال-سوێد بڵاو بۆته‌وه‌. سه‌ره‌تای باسه‌كه‌ی له‌ئه‌ده‌بی جیهانییه‌وه‌ ده‌ستپێده‌كات كه‌ له‌چ ئاستێكی به‌رزدایه‌. كه‌ دێته‌ سه‌ر شعری كوردی ده‌ڵێت هه‌رچی هه‌ڵده‌ستێ به‌یت و بالۆره‌ی ریزكراو ده‌ڵێ و دێته‌سه‌ر ئه‌وه‌ی شاعیرانی كوردستان لاساییكردنه‌وه‌یه‌كی كوێرانه‌ی شعری هاوچه‌رخی فارسیه‌و هتد. (خوێنه‌ر ده‌توانێ بچێته‌وه‌ سه‌ر ستوونی ناوبراو.) هه‌فته‌یه‌ك ...

محمدهاشم اكبریانی كابرا وه‌ها قیژاندی، گوڵی داره‌كان هه‌ر هه‌موویان هه‌ڵوه‌رین و كه‌وتنه‌ خواره‌وه‌. پاشان كه‌ قاقای پێكه‌نینی كابراكه‌ی تر هات، گوڵه‌كان تێگه‌یشتن هه‌موو شتێك گاڵته‌ بووه‌، به‌رزبوونه‌وه‌ و گه‌ڕانه‌وه‌ شوێنی خۆیان. به‌ڵام كابرای قیژه‌ زل، ده‌ستبه‌ردار نه‌بوو، به‌ ره‌شاشێك، له‌و ره‌شاشه‌ گه‌ورانه‌ی له‌و فیلمانه‌دا كه‌ پڕه‌ له‌ ته‌ق و تۆق نیشانی ده‌ده‌ن، كه‌وته‌ گیانی دره‌خته‌كان. گوڵه‌كان وتیان: «خۆ قیژه‌كه‌ی گاڵته‌ ...

یه‌كێك له‌ قه‌ڵه‌مه‌ جدی‌ و زیندووه‌كانی‌ ناو دونیای‌ ئه‌ده‌بی‌ ئێمه‌، كه‌ ساڵانێكه‌ وه‌ك وه‌رگێڕ و نوسه‌رو ره‌خنه‌گر كارده‌كات، مامۆستا عه‌بدوڵڵا تاهر به‌رزنجی-یه‌، له‌م دیمانه‌یه‌دا چه‌ند پرسیارێكم ده‌رباره‌ی‌ گرنگی‌ شیعر و گۆڕانكارییه‌كانی‌ چیرۆك و رۆمان و پێوسیتی‌ ره‌خنه‌ ئاراسته‌كرد و سه‌ره‌نجام گفتوگۆكه‌مان ئه‌م دیداره‌ی‌ لێكه‌وته‌وه‌. سازدانی‌: شاخه‌وان سدیق 2-2 *شیعری‌ ئێستای‌ كوردی‌ زیاتر له‌ژێر كاریگه‌ریی‌ شیعر و ئه‌ده‌بیاتی‌ فارسیدایه‌، له‌ كاتێكدا ...

شێركۆ شه‌ریف ره‌نگه‌ هیچ شتێك هێنده‌ی چركه‌ساتی چیرۆك خویندنه‌وه‌ ساتێكی ئارام له‌گه‌ڵ خۆیدا نه‌هێنێت، هیچ كه‌سێك به‌ئه‌دازه‌ی چیرۆكنووس ناتوانێ خوی له‌ژێر سێبه‌ری حیكایه‌ت و گێڕانه‌وه‌ و سه‌ربورده‌ و خه‌یاڵ و فه‌نتازیاو گه‌مه‌ زمانێكان ده‌ربهێنێت، چونكه‌ چیرۆك هونه‌ری مانا به‌خشینه‌ به‌ رابڕدوو ئێستا و داهاتووی ئینسان. هونه‌ری نیشته‌جێبوونی مرۆڤه‌ له‌ناوخه‌یاڵ و فه‌نتازیایه‌كی قه‌شه‌نگدا. چیرۆك تۆماركه‌ری ورده‌كاریی ژیانی مرۆڤ وئه‌زموونه‌ تاڵ و ...

ئازاد ئیبراهیم ئەحمەد بەکێ بڵێم؟ گۆچانەکەی بدەن بەمن؟ بۆ ئەم ئەژنۆ شکانە، پێویستمە. ئەگەر نابێت؛ تەسبیحەکەییم بدەنێ با یەک یەکی ئازارەکانم بژمێرم. ئەگەر نابێت؛ سیگارەکەیم بدەنێ ئەمەوێت لەگەڵ شەوێکدا، خەمەکانم بەبا بدەم. ئەگەر نابێت؛ کراسێکیم پێشکەش بکەن بەم پایزی پڕکڕێوە! لەرزو تامە، لەبەرییەکەم. ئەگەر نابێت؛ کاتژمێرەکەییم بەنێ بابزانم شەوو ڕۆژێک چەندە چرکەی درێژبووە لەزەمەنی بێ مامیدا. ئەگەر نابێت؛ پێنوسەکەییم بدەنێ ...

شوان كەریم كابان مامه گيان له دەباشانەوە وەرەوە خوار به دەستێ جلی كوردییەوە جامانەكەت لە بن باڵتا گۆچانەكەت بەدەستەوە پێشمان كەوە بمان بەوە بۆ یاخسەمەر هەر هەموومان بە دواتەوە و لەوێشەوە بەدۆڵی جافایەتیدا بەڕیز هەموو مەسافە مەسافەو تۆ سەرقافڵە بۆ ئاسۆس و لەوێشەوە بەلای دۆڵی شێم حەمەیا  لە چەمی هەرزنە بمانپەڕێنەوە بۆ خوار ئەشكان پێشمان كەوە مامە گیان به هەورازا ...