ئەدەب – سێبەر و سایە

بۆ زیاتر گرنگیدان به‌ ئه‌ده‌بی منداڵان و ئاوڕدانه‌وه‌ له‌ كه‌سایه‌تییه‌كانی ئه‌م ئه‌م بواره‌‌‌، به‌ پێویستمان زانی ئه‌م دیمانه‌یه‌ له‌گه‌ڵ «عوسمان ده‌روێش» ی شاعیر و چیرۆكنووس ئه‌نجامبده‌ین. عوسمان شوكر جاسم ناسراو به‌ عوسمان ده‌روێش له‌ ساڵی 1964 له‌ گه‌ڕه‌كی شۆریجه‌ی شاری كه‌ركوك له‌ دایك بووه‌. تا پۆلی سێیه‌می ناوه‌ندی خوێندووه‌. وه‌ تا ئێستا (9) به‌رهه‌می به‌ چاپگه‌یاندووه‌، كه(‌4) به‌رهه‌میان تایبه‌تن به‌ ...

پ.د.زاهیر لەتیف كەریم پ.د.نیان نەوشیروان مەستی بەشی پێنجەم و کۆتایی سێهەم/هێما: هێما لەسیمۆڵۆژیادا،بریتیە لەمانایەك كەڕێكەوتن وڕەزامەندی هەمووانی لەسەرە.ئەم هێمایەش خۆی لەدوو جۆردا دەبینێتەوە.یەكەمیان،مانایەكی سروشتی ناوەكی كەتێكڕای خەڵكی كاری لەسەر دەكات وەك ئەوەی بڵێین»پێشەوا»،كەئەمە هێمایەكە كورد بەخشیوێتی بەقازی بەهۆی نەریتێكی سیاسی وسۆشیاڵییەوە.دوهەمیان،هەر وەك پێرس ئاماژەی پێداوە،مانایەكی تایبەتی دەرەكیكەدواتر، ئەمیش بەهۆی یاسایەكی نەریتییەوە،دەبێتە سەرچاوەیەك بۆ هەمووان (سیزا قاسم: 142) بەجیاوازی زمان وجێگە ...

د. ژینۆ عەبدوڵڵا * بەم دواییە و بەردەوام بەرهەمەكانی مەولانا جەلالەدین ڕۆمی بۆتە هەوێنی زۆرێك لە ژانەرە ئەدەبیەكان بەو پێیەی خوێنەرێكی زۆری هەیەو بەتایبەت دوای بڵاوبوونەوەی بەرهەمی ئیلف شافاق» چل ڕێساكەی عەشق» كەبووە پڕفرۆشترین كتێب و بۆ زۆرترین زمانی زیندووی جیهان وەڕگێڕدرا، بۆ یە بایەخ و كاریگەری و گرنگی ئەدەبی تەسەوف، جارێكی تر ئێستا گرنگی و بایەخی زۆری پێ دەدرێت ...

دەوەن مەعروف کتێبی: بۆنی گەنم وەرگێڕانی لە فارسییەوە: پشکۆ ناکام ساڵ بەوعەیامێک، بەشێکی زۆر لە گەنجانی ساڵانی حەفتاکان بەرەو ژوور، عەوداڵی گۆرانییەکانی ئاوازدانەرو دەنگخۆشی نێودرای ئێران (داریوش ئیقبالی) بوون. لەلای ھەر یەکێكیان، جۆرێک یادەوەریی بۆ خوڵقاند بوون، کە ھەرگیز ناتوانرێت ئەو یادەوەرییانە له‌یاد بكرێت. سەردەمی دڵداریی و ھەرزەکاریی و پاشانیش کامڵبوون، ھێشتا گۆرانییەکانی داریوش، بۆنی ئێستایان لێ دێت، ئێشتایش بەو ...

عباس عبدی له‌ فارسییه‌وه‌: محه‌مه‌د كه‌ریم «نیوه‌ شه‌و بوو، میتیا كۆڵدارۆڤ، به‌شڵه‌ژاویی و هه‌ژاوییه‌وه‌، به‌په‌له‌ خۆی كرد به‌ ماڵی خۆیاندا و ده‌ستیكرد به‌ سه‌ركردن به‌ ژووره‌كاندا، دایك و باوكی ده‌یانویست بخه‌ون، خوشكه‌كه‌ی له‌سه‌ر قه‌ره‌وێڵه‌كه‌ی بوو دوالاپه‌ڕه‌كانی رۆمانێكی ده‌خوێنده‌وه‌، برا خوێندكاره‌كانی خه‌وتبوون، دایك و باوكی به‌ سه‌رسوڕمانه‌وه‌ لێیان پرسی: -تا ئێستا له‌ كوێ بووی؟ چیته‌؟»(1) «به‌یانییه‌، هێشتا سه‌عات حه‌وت نه‌بووه‌، به‌ڵام ...

زمانی غوربه‌ت له‌ شیعری د. عه‌باس ساڵح عه‌بدوڵڵادا هه‌میشه‌ له‌ كۆچكردنێكی به‌رده‌وامدایه‌، كه‌ من ناوی ده‌نێم (كۆچی مه‌زن) شاعیر تیایدا داوای پاكبوونه‌وه‌ی رۆح ده‌كات و دوایش داوای گه‌ڕانه‌وه‌مان بۆ ناو بوون و جه‌وهه‌ره‌ ئینسانییه‌كه‌ی خۆمان لێده‌كات و بانگمان ده‌كاته‌ سه‌ر عه‌رشی غوربه‌تی خۆی بۆ به‌شداریكردن له‌و كه‌رنه‌ڤاڵی خۆشه‌ویستییه‌ی كه‌ رۆحه‌ پاكبۆوه‌كان سازی ده‌ده‌ن! دیاره‌ ئه‌وه‌ش، په‌یامی ژیانێكی شیعرییانه‌یه‌ كه‌ مارتن ...

حه‌سه‌ن نازدار 1 ئێمه‌ی رۆژهه‌ڵاتی خوویه‌كی خراپمان هه‌یه‌، به‌یانیان به‌رله‌ ده‌موچاو شۆرین و نان و چاخوارن، له‌ جیاتی وه‌رزش ده‌ست ده‌ده‌ینه‌ كۆنترۆڵی ته‌له‌فزیۆنه‌كه‌ ‌و به‌ تامه‌زرۆییه‌وه‌ چاوه‌ڕوانی نوێترین هه‌واڵ ده‌كه‌ین. نازانم هۆكاری ئه‌و ترسه‌ چییه‌ كه‌وا ده‌زانین شتێكی خراپ رووده‌دات؟، ته‌نانه‌ت ترسمان له‌ ‌زۆر پێكه‌نین و خۆشی و پژمینیش هه‌یه‌، هه‌میشه‌ ده‌ڵێین خوا به‌خێری بگێڕێت، به‌رده‌وام سڵ له‌ ‌زه‌نگی مۆبایل ...

كاوه‌ حاجی عه‌زیز (مدخلان الی الادب الكردی) یاخود (دوو ده‌روازه‌ بۆ ئه‌ده‌بی كوردی) نامیلكه‌یه‌كی زۆر به‌نرخی به‌هه‌شتی (د. عیزه‌دین مسته‌فا ره‌سول)ه‌ كه‌ مه‌ڵبه‌ندی كوردۆلۆجی _ زانكۆی سلێمانی به‌ قه‌واره‌ی (78) لاپه‌ڕه‌ بڵاویكردۆته‌وه‌. ئه‌م نامیلكه‌یه‌ كه‌ مه‌خابن د. عیزه‌دین به‌وه‌ نه‌گه‌یشت بیبینێ. دوو لێكۆڵینه‌وه‌ی گرنگ ده‌رباره‌ی (شیعر و چیرۆك)ی كوردی به‌ زمانی عه‌ره‌بی ده‌گرێته‌ خۆ ئه‌توانم بڵێم وه‌ك سه‌رچاوه‌یه‌كی به‌نرخ داده‌نرێت ...

د.ئاراس محه‌مه‌د سالح مزگەوتی گەورەی سلێمانی لەیەکەم ڕۆژی بنیاتنانی سلێمانیەوە لەلایەن ئیبراهیم پاشای بابانەوە دروستکراوە، ئەم مزگەوتە لەکاتی دروستکرانیدا کەوتووەتە دەرەوەی شارو بەپێوەری ئەم سەردەمە وەک زانکۆیەک مامەڵەی لەگەڵدا کراوە، ئیبراهیم پاشای میر بابان لە قەڵاچوالانەوە کتیبخانەی گەورەی بابانی بۆ گواستوەتەوە، بۆ شوێنیکی وەها گرنگ و ناوەندێکی مەعریفی شێخ مارفی نۆدێی کە پێشتر مامۆستای مزگەوتی گەورەی قەڵاچوالان بووە دەگوێزیتەوە بۆ ...

ئەردەڵان عەبدوڵڵا (2-2) دیمەنی ترسناک و دۆزەخ دیارە لەم داستانەدا کۆمەڵێک دیمەنی سەیروسەمەرەی تێدا باسکراوە، هەندێک لەو دیمەنانە کاریگەری گەورەی بەسەر نەوەی دوای خۆی بەجێهێشتووە بەتایبەتی لەرووی فەنتازییەوە. یەکێک لەو دیمەنانەش کە بەلامەوە سەرنج راکێش بوو، تاڕادەیەکیش دیمەنێکی ترسناکە و زیاتر لە باسکردنی دۆزەخ دەچێت ، کاتێک لە تابلۆی چوارەمدا گیلگامێش خەون دەبینێت، خەونەکەی بەمجۆرە باس دەکات: ئاسمان گرماندی ، ...