ئەدەب – سێبەر و سایە

(ئێ.هۆچنه‌ر) ئه‌و رۆژنامه‌نووسه‌ ئه‌مریكییه‌ لاوه‌ بوو كه‌ كتێبی (بابه‌ هه‌مه‌نگوای) نووسی كه‌ به‌ دیارترین یاداشتی ئه‌ده‌بی هه‌ژمارده‌كرێت كه‌ به‌ شێوازێكی رۆمانئاسا تۆماركراوه‌. له‌و ده‌مه‌دا ئه‌و رۆژنامه‌نووسه‌ لاوه‌ نه‌ناسراوه‌ هه‌وڵیده‌دا هه‌مه‌نگوای خاوه‌ن رۆمانی (پیره‌مێرد‌و زه‌ریا) قایل بكات كه‌ ته‌نها پێنج خوله‌كی له‌كاتی خۆی پێ ببه‌خشێ له‌پێناوی به‌ده‌ستهێنانی وه‌ڵامی پرسیارێك كه‌ رۆژنامه‌كه‌ ئاراسته‌ی هه‌مه‌نگوای كردبوو له‌ ژێر ناونیشانی( داهاتووی ئه‌ده‌ب چی ده‌بێت؟) ...

وه‌ڵامێك بۆ نه‌جات نوری مه‌حمود نه‌جمه‌دین له‌ سه‌رده‌می پاره‌ زۆرییه‌كه‌دا كه‌ پاره‌ ته‌خشان و په‌خشان ده‌كرا، گه‌لێك وتاری له‌م شێوه‌یه‌ له‌باره‌ی گه‌نده‌ڵییه‌وه‌ ده‌نووسران كه‌ قسه‌ی گشتی بوون و هیچ گه‌نده‌ڵێكیان تۆمه‌تبار نه‌ده‌كرد بۆ نموونه‌: گه‌نده‌ڵی ئه‌م وڵاته‌ی وێران كردووه‌. یان گه‌نده‌ڵی ده‌ستی ناوه‌ته‌ بینه‌قاقای خه‌ڵك. جا ئه‌م جۆره‌ نووسینانه‌ زۆرجار له‌ لایه‌ن گه‌نده‌ڵه‌كانه‌وه‌ ده‌نووسران، بۆ مه‌به‌ستی خۆ ده‌ربازكردن و ئه‌ستۆپاكی. ...

سۆهه‌یلا مه‌یهه‌می-سنه‌ ئه‌گه‌رچی به‌ وته‌ی (ناتالی ساروت) به‌شكردنی ئه‌ده‌بیات به‌ ئه‌ده‌بیاتی پیاوانه‌ و ژنانه‌ ره‌نگه‌ زۆر پێویست نه‌بێت، به‌ڵام روانگه‌یشمان هه‌یه‌ كه‌ ره‌گه‌زی نووسه‌ر له‌ پێكهێنانی جیهانی تایبه‌تی ئه‌ودا گرنگه‌. ئه‌ده‌بیات دیارده‌یه‌كه‌ كه‌ ژن و پیاوی بۆ نییه‌، به‌ڵام له‌ باكگراوندی مێشكی خۆماندا ئه‌و به‌شكردنه‌ له‌ به‌رچاو ده‌گرین و ده‌بێته‌ هۆكاری روانگه‌ی دووئالیستی. باسی ئێمه‌ لێره‌دا نه‌بوون و قاقڕی شیعری ...

بیار ره‌شید هه‌رچه‌نده‌ فه‌زای جه‌نگ بۆ ئێمه‌ وه‌ك كورد فه‌زایه‌كی نامۆ نییه‌، چونكه‌ ئه‌و جوگرافیایه‌ی ئێمه‌ی تێدا ده‌ژین به‌رده‌وام له‌ جه‌نگدایه‌، به‌ڵام خوێندنه‌وه‌ی ئه‌و هه‌سته‌ی سه‌ربازێك له‌ به‌ره‌ی جه‌نگدا هه‌یه‌تی و گێڕانه‌وه‌ی له‌ زمانی خۆیه‌وه‌ شتێكی تره‌، به‌ تایبه‌تی ئه‌گه‌ر ئه‌و سه‌ربازه‌ ژن بێت. جه‌نگ به‌گشتی سیمایه‌كی پیاوانه‌ی هه‌یه‌ و زیاتریش له‌ زمانی پیاوانه‌وه‌ ده‌گێڕدرێته‌وه‌، وه‌لێ رۆمانی (جه‌نگ هیچ روخسارێكی ...

ئێواره‌ی‌ رۆژی‌ 27/11/2018 كتێبخانه‌ی‌ گشتی‌ قه‌زای‌ كۆیه‌ به‌ئاماده‌بوونی‌ ژماره‌یه‌كی‌ زۆری‌ نووسه‌ران و شاعیران و هونه‌رمه‌ندان كۆڕێكی‌ تایبه‌تی‌ بۆ رێزلێنان له‌ نووسه‌رو شاعیر عه‌بدولكه‌ریم شێخانی‌ ڕێكخست. له‌و كۆڕی‌ رێزلێنانه‌دا، چه‌ند وتارێك پێشكه‌شكرا له‌باره‌ی‌ وتارو نوسین و وه‌رگێڕان و شیعرو به‌رهه‌م و هه‌ڵوێسته‌ كوردایه‌تیه‌كانی‌ مامۆستا عه‌بدولكه‌ریم شێخانی‌. دواتریش خه‌ڵاتی‌ زێڕینی‌ ره‌هبه‌ری‌ سه‌ید برایم له‌لایه‌ن مامۆستا عه‌بدوڵڵای‌ حه‌سه‌نزاده‌ پێشكه‌شی‌ مامۆستا شێخانی‌ كراو و ...

سازدانی/ جه‌واد حه‌یده‌ری كه‌ژاڵ ژنێكی هه‌میشه‌ ته‌نیا، شاعیرێك كه‌ خۆیشی نازانێت دڵی له‌ كوێیه‌، نووسه‌رێكه‌ كه‌پێی وایه‌ هیچ كه‌س وه‌ك خۆی ناتوانێت مێژووی خۆی بنووسێته‌وه‌. كه‌ژاڵ ژنێك له‌نێوان شیعر و سیاسه‌ت و ڕاگه‌یاندن، شیعر هه‌ڵده‌بژێرێت. میدیاكارێكه‌ كه‌ پێیوایه‌ هیچ شتێك به‌ قه‌د میدیا ئازاری نه‌داوه‌ و جارێكی تر ناگه‌رێته‌وه‌ بۆ ناوی دونیای ڕاگه‌یاندن. كه‌ژاڵ یه‌كه‌مین په‌یامنێری مێیه‌ كه‌ ده‌چێته‌ به‌ره‌كانی ...

هاوار مستەفا خان لە سەرەتای مانگی شوباتی ئەمساڵدا، لە لایەن دوو هاوڕێی ئەزیزی خوەندەڤانی بەشی سینەما لە زانکۆی سلێمانی، بە جیا هەر یەکەی پرسیارێکیان لەمەڕ سینەمای کوردیی ئاڕاستەکردم کە ئەوان لەچوارچێوەی خوێندنەکەیان بەکاری دەهێنن. بەندەش هاوکاریکردنی ئەوانم بە ئەرکی سەرشانمزانی و ئەوەشم پێراگەیاندن کە وەها بۆتان دەنووسم دواتر بڵاوی بکەمەوە، ئەوانیش بە مافی خۆمیانزانی و سوپاسی بەسەرکردنەوەو ئەو سنگ فراوانیەشیان ...

ئومێد محەمەد چاپخانەی کارۆ یەکێکە لەو چاپخانانەی لەشاری سلێمانی کە ماوەیەکی زۆرە لەبواری چاپ و چاپەمەنییدا کاردەکات، یەکێکیشە لەو چاپخانانەی لەئێستادا لەڕووی جۆرو شێوازی ئیشکردن و کوالیتییەوە پێشکەوتووەو زۆرێک لەو کتێبانەی لەسلێمانی و دەوروبەری چاپ و بڵاودەکرێنەوە لەم چاپخانەیەدا چاپدەکرێت. کوردستانی نوێ بەباشی زانی عەتا مەحمود خاوەنی چاپخانەی کارۆ بدوێنێت و سەبارەت بەدامەزراندن و کارەکانی رابردوو ئێستاو ئەو ئامێرە چاپەمەنییانەی ...

له‌م ماوه‌یه‌دا له‌ ئێران وه‌گێڕانێكی دیكه‌ی رۆمانی (تاوان و سزا)ی دۆستۆیڤسكی كه‌وته‌ بازاڕه‌وه‌ كه‌ له‌ لایه‌ن (پرویز شهدی)یه‌وه‌ كراوه‌ به‌ فارسی. له‌م گفتوگۆ كورته‌دا وه‌رگێڕی فارسی باسی تاوان و سزا و خه‌می دۆستۆیڤسكی ده‌كات. له‌ فارسییه‌وه‌: محه‌مه‌د كه‌ریم *له‌م ماوه‌یه‌دا رۆمانی (تاوان و سزا) كه‌وتۆته‌ بازاڕه‌وه‌ كه‌ تۆ كردووته‌ به‌ فارسی. چ مانایه‌ك له‌م ده‌قه‌دا به‌ دیار و گرنگ ده‌زانیت ...

ئه‌مه‌ی لێره‌دا ده‌یخوێنینه‌وه‌ دیمانه‌یه‌كی دوور و درێژی ئه‌دیب نادره‌ به‌هاوكاری سه‌باح ره‌نجده‌ر له‌گه‌ڵ چیرۆكنووس و رۆماننووس و شێوه‌كار عه‌بدوڵڵا سه‌راج كه‌ زیاتر له‌ نیوه‌ سه‌ده‌یه‌ له‌گه‌ڵ چیرۆك و رۆمان و شێوه‌كاریدا ده‌ژی و شێوازی تایبه‌تی خۆی هه‌یه‌ بۆ هه‌ریه‌ك له‌و سێ بواره‌ و له‌ رێی وه‌ڵامدانه‌وه‌ی پرسیاره‌كانه‌وه‌ باسی هه‌رسێ بواره‌كه‌ ده‌كات و ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ سه‌ره‌تاكانی نووسینی و یادگارییه‌كانی ئه‌و سێ ...