ئەدەب – سێبەر و سایە

ته‌یب جه‌بار شاعیر و نووسه‌ر و ئه‌ندازیار، ناوێكی‌ دیاره‌ له‌ نێوه‌ندی‌ ئه‌ده‌بی كوردیدا. هه‌ر له‌ گه‌نجییه‌وه‌ له‌گه‌ڵ شیعردا ئاشنابووه‌، له‌ سه‌ره‌تای 1970 ده‌ستی به‌ شیعرنووسین كردووه‌. له‌ پاڵ كاره‌كه‌ی خۆیدا وه‌ك شاعیر له‌ حه‌فتاكانی‌ سه‌ده‌ی‌ رابردووه‌وه‌ چالاكانه‌ ده‌نووسێ و تا ئه‌مڕۆش به‌رده‌وامه‌ له‌ نووسین، دواین به‌رهه‌میشی وه‌رگێڕانی‌ دیوانه‌ شیعری‌ مشتێك په‌پووله‌-ی‌ شاعیری‌ عیراقی عه‌بدولعه‌زیم فنجانه‌، كه‌ ئه‌مه‌ یه‌كه‌م ئه‌زموونی‌ وه‌رگێڕانی‌ ...

ئەدەب و هونەر سه‌ید قادری هیدایه‌تی رۆماننووس و لێكۆڵه‌رێكی كورده‌، به‌ كاره‌ ناواز و ئاست به‌رزه‌كانی، به‌ شاكاره‌كانی توانێویتی پانتاییه‌كی فراوان له‌ نێوه‌ندی ئه‌ده‌بی كوردی بگرێت، تادێت زیاتر و باشتر و وردتر ده‌خوێنرێته‌وه‌، سه‌ره‌تا له‌ رۆژهه‌ڵات و ئێستاش له‌ باشووری كوردستان به‌ وردی ده‌خوێنرێته‌وه‌ و قسه‌ له‌سه‌ر به‌رهه‌مه‌كانی ده‌كرێت، توانا و سه‌لیقه‌ی ئه‌م نووسه‌ره‌ له‌ رۆمانی گابۆڕ و تۆقی عه‌زازێلدا ...

به‌گشتی‌ ئه‌ده‌بی عیراقی له‌ دوای‌ رووخانی‌ به‌عسه‌وه‌ وێنه‌ی‌ شه‌ڕێكی‌ به‌رده‌وام نمایش ده‌كات، ئه‌ده‌بی عیراقی تازه‌ ئه‌ده‌بێكی‌ خوێناوییه‌، چیرۆكی‌ شه‌ڕ و كاولكاری ده‌گێڕێته‌وه‌، یه‌كێك له‌و نووسه‌رانه‌ نه‌جم والییه‌، كه‌ خۆی‌ سه‌ربازبووه‌ له‌ به‌ره‌ی‌ جه‌نگدا، وه‌ك له‌ كوڕێكدا له‌ سلێمانی‌ ئاماژه‌ی‌ پێكرد كه‌ سه‌ربازبووه‌ له‌ كوردستان. له‌ دوای‌ ئه‌ویش چه‌ند چیرۆكنووس و رۆماننووسێك هاتنه‌ مه‌یدانه‌كه‌وه‌ ئه‌وانیش به‌ هه‌مانشێوه‌ چیرۆكی‌ شه‌ڕ و دیمه‌نه‌ ...

یاسین برایم له‌ ژێر سێبه‌ری داره‌ پیره‌كاندا، له‌سه‌ر كورسییه‌ سه‌وزه‌كه‌ی ته‌نیشت په‌یكه‌ری مه‌حوی، رۆنیشتم. نالیش بێده‌نگ، له‌ ریزی په‌یكه‌ره‌كانیتر، له‌ چاوه‌ڕوانیی حه‌بیبه‌دا وه‌ستاوه‌. منیش له‌ چاوه‌ڕوانیی حه‌بیبه‌كه‌ی خۆم سه‌یری ده‌روازه‌كانی باخه‌كه‌م ده‌كرد. ده‌ركه‌وێت و له‌ كاتی خۆیدا بگات. دێره‌ شیعره‌كه‌ی نالیم هاته‌وه‌ یاد: (دڵم ده‌رهات و تۆ هه‌ر ده‌رنه‌هاتی نه‌هاتی، هه‌ر نه‌هاتی، هه‌رنه‌هاتی) كاتی چاوه‌ڕوانییه‌كه‌ درێژ بوو، چاوه‌ڕوانیی له‌ ژواندا، ...

2-2 *له‌ راستیدا پروست وه‌كو ده‌روونزانێكی شاره‌زا ئیشی كردووه‌ و به‌ هه‌مان راده‌ی فرۆید چۆته‌ ناو فه‌زای نه‌سته‌وه‌. به‌ڵام ئه‌و پرسیاره‌ی به‌ خه‌یاڵما دێت ئه‌وه‌یه‌ به‌ڕای جه‌نابت ئایا پروست به‌ ده‌ستی ئه‌نقه‌ست وا ئیشی كردووه‌ یان مه‌سه‌له‌كه‌ لا ئیرادی بووه‌؟ -پروست به‌ ئاگاییه‌وه‌ وا ئیشی كردووه‌. راسته‌ پروست باوه‌ڕی به‌ غه‌ریزه‌ و باڵاده‌ستیی غه‌ریزه‌ هه‌بووه‌ و گوتویه‌تی غه‌ریزه‌ بزوێنه‌ری داهێنانی ...

كاكشار ئۆرەمار: ناوەڕۆكی كتێبەكە هەمووی وتووێژی مێژوویین و كۆن نابن سەد ساڵی تر دەتوانرێت لە فیلمێكدا بەكاربهێنرێن ئا/ كوردستانی نوێ‌ لە هۆڵی خاك لەشاری سلێمانی، مەراسیمی واژۆكردن و بڵاوكردنەوەی كتێبی (یادگارەكانی كۆماری كوردستان) كە بە كرمانجی ژوور بە پیتی لاتینی نووسراوەو چاپكراوە لەلایەن رۆژنامەوان و توێژەر (كاكشار ئۆرەمار)ەوە ئامادەكراوەو نووسراوە. لەكتێبەكەدا، چەندین دیداری بڵاونەكراوەو تایبەت و توێژینەوەی لەخۆگرتووە لەبارەی كۆماری ...

ئامادەکردن و لێكۆڵینه‌وه‌ : ئه‌نوه‌ر حسێن (بازگر) فەرنجی پۆش سۆراغی شەهیدبوون ساڵانی ناوەڕاستی هەشتاکانی سەدەی ڕابردوو، ئەسعەدی غمیان ناسراو بە (ئارام) پێشمەرگەیەکی ئازا و فیداکاری کۆمەڵە بوو ، ئەو لە ژیانی پێش پێشمەرگایەتیدا ، نمونەی مرۆڤێکی میهرەبان و یەکسانیخواز بوو ، حۆری خوشکە چکۆڵەکەی زۆر لەژێر کاریگەری کەسایەتی گەورەی ئەسعەد دا بوو. حۆری دوای ماوەیەکی درێژ دابران لە ئەسعەد ، ...

رێبین عومەر هونەر كرۆكی شارستانییەتی نەتەوەكانە، میللەتانی دنیا یەك لە شانازییەكانیان هونەری راستەقینەو هونەرمەندەكانیانن. زۆركات شوناسی ووڵاتان دەبێتە تابلۆیەك بۆ ناسیینەوە هونەرمەندی گەورەی هۆڵندی (ڤان كوخ) كەلە ساڵانی 1853 بۆ 1890 ژیاوە ئەم هونەرمەندە سەركێشییەكانی لە بوارەكەی خۆیدا بۆتە هۆی ئەوەی كە گەلەكەی ووڵاتەكەی نرخی پێبدات و بەزیندووی مێژووەكەی و كارە هونەرییەكانی بهێڵنەوە. ئێمەی كورد خاوەن سەروەتی گەورەی مرۆین چۆن ...

پشکۆ کامەران سەبارەت بە شەڕ و وێرانکارییەکانی زۆر نووسراوە و ئێستاش ئەکرێ لەسەری بنووسرێ. گرینگ نییە ئەم شەڕە لەکوێ رووی داوە یان چەند ساڵی بەسەردا تێپەڕ بووە. شەڕ کاریگەرییەکی قووڵ لەسەر مرۆڤ دادەنێ و ئەم کاریگەرییە تا کۆتاییەکانی تەمەن هەر بەردەوامه. کتێبی « ماڵئاوایی لە چەک» چیرۆکێکە کە لەدڵی شەڕی جیهانی یەکەمدا روو ئەدات و لەڕاستیدا ژیانی نووسەرەکەیمان بۆ ئەگێڕێتەوە، ...

د. ژینۆ عەبدوڵـڵا * بەم دواییە بڕیارێكی گرنگی سەرۆكایەتیی زانكۆی سلێمانی بۆ بە داخراویی بەڕێوەچوونی گفتوگۆی تێز و نامەی دكتۆرا و ماستەر، کە بە واژۆی پ.ی.د. ڕەزا حەسەن سەرۆكی زانكۆ گشتاندنی بۆ کرا، کەوتە بواری جێبەجێکردنەوە. ئەم بریارە و جێبەجێکردنی کاردانەوەی ئەرێنیی بەدوای خۆیدا هێنا و ستایشکرا. لەم ڕووەوە مامۆستایەکی زانکۆ کە لە دەرەوەی وڵات بڕوانامەی دکتۆرای بەدەستهێناوە پێی وایە ...