ئەدەب – سێبەر و سایە

د. شیروان حسێن خۆشناو هه‌ر له‌سه‌ره‌تای داهێنانی بۆته‌یه‌كی خاوه‌ن كێش و سه‌روادار كه‌ پێی ده‌وترێت هۆنراوه‌، له‌ رووی قاڵب و فۆرمه‌وه‌ چه‌ندین جۆری جیاجیا داهێنراوه‌. هه‌موویان بۆ ده‌بڕینی هه‌ست و سۆزی شاعیرو دونیابینییه‌كانی بووه‌. ئه‌مه‌ ئه‌گه‌ر بۆ قۆناغی شیعری كلاسیك دروست بووبێت، بۆ قۆناغه‌كانی تر، به‌تایبه‌ت دوای سه‌رهه‌ڵدانی شیعری ئازاد و دووركه‌وتنه‌وه‌ له‌ كێش و سه‌روا و خۆ ره‌هاكردن له‌ ...

گه‌شاوه‌ جاف دوای من، خۆم ده‌ده‌مه‌ ده‌ستی با بمهێنێ و بمبا بێ ئاڕاسته‌ وه‌ك كایه‌كردن له‌ نێو ده‌ستی منداڵێكا. دوای من، به‌ تۆچی ئاوه‌دانی شار یان وێرانبوونی نیشتمان له‌توێشووی ئه‌هریمه‌ن یان ونكردنی شووناسی خۆم تۆ! ده‌ده‌مه‌ ده‌ستی ره‌شه‌باكه‌ی سلێمانی با به‌ ویستی خۆی به‌ لێواری ئه‌زمڕ و گۆیژه‌ ستیتدا بدات وه‌ك جه‌سته‌ی هه‌ر ئاهورامه‌زدایه‌ك بكه‌وییه‌ لاڕێی رێبوارێك. ده‌تده‌مه‌ ده‌ستی گه‌رده‌لوولی ...

ئه‌سعه‌د عه‌زیز محه‌مه‌د به‌یانییه‌كیتاریك ولێڵ له‌ خه‌و ڕاچه‌ڵه‌كی، ئاره‌قه‌ به‌هه‌موو جه‌سته‌یدا شۆڕببۆوه‌، له‌شی له‌ ئاوی ئاره‌قه‌ی سوێردا خوسابوو، نه‌یده‌زانی گه‌رما ئاوی له‌شی مژیوه‌ یان سامناكی خه‌ونه‌كه‌ ئاوی له‌ جه‌سته‌ی ده‌رهێناوه‌، دوای چه‌ند ساتێك ئه‌وسا به‌ هێواشی به‌ئاگا ده‌هاته‌وه‌، چاوی به‌ چوارده‌وری خۆیدا ده‌گێڕا، زۆر به‌دیقه‌ته‌وه‌ ده‌یڕوانییه‌ هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی له‌ ده‌وروبه‌ری بوون. هیچ كه‌س له‌ مه‌به‌ستی ئه‌و سه‌رنجدانه‌ تێنه‌ده‌گه‌یشت،سه‌یركردنه‌كه‌ی به‌ ...

فاروق هۆمه‌ر نازانم چی بكه‌م. منداڵبووم و خۆشیم له‌ كتێب هات و وه‌ك ته‌ونێكی سیحری كه‌وتمه‌ ناوی و هه‌رچی ده‌كه‌م لێم نابێته‌وه‌. دواتر هیچ شتێك هێنده‌ی خوێندنه‌وه‌ خۆشی پێنه‌دام. من وه‌ك گه‌نجێكی سه‌رلێشێواو هاتمه‌ده‌رێ و نه‌ ژن و نه‌ پاره‌ و نه‌ ناوبانگ و نه‌ زانكۆ و ماشێن و شته‌ كاتییه‌كانی ئه‌م دونیایه‌ بۆیان نه‌كرا شوێن خۆیانم بخه‌ن و منیش ...

ئەردەڵان عەبدوڵڵا (1-2) هەمیشە زمانی ئەدەب زۆر لە زمانی زانست و ئامار و دۆکۆمێنت کاریگەرترە بەسەر خەڵکییەوە، زۆرجار لە رێگەی گێڕانەوەی حکایەتێکەوە، دەتوانیت مێژووی گەلێك بگێڕیتەوە، جوولەکەکان لەم رووەوە زۆر زیرەکانە توانیویانە، تراژیدیا گەورەکەی هۆلۆکۆس، بە شێوازی ئەدەبی بە جیهانی بگەیەنن، ساڵ نییە فیلمێک یان رۆمانێک یان نۆڤلێتێکی نوێ لە بارەی هۆلۆکۆس و کۆمەڵکوژی جوولەکەوە چاپ نەکرێت. ئێمەی کورد زۆر ...

و. لە عەرەبییەوە :جەمال غەمبار («پێش خوێندنەوە» : – م . دەروێش ئەم قەسیدەیەی بەدەم هەستکردن بەوەی ئیتر مەرگ ، ژیانی ئاوا دەکات ، نووسیوە . ئەوەی لەم قەسیدەیەدا مایەی سەرنجدانە خودی مەرگ نییە وەک ئەوەی کە هەیە و ڕوو ئەدات ، بەڵکو وێناکردنی مەرگە لە خەونێکی شاعیرانەدا و لەو>شوێن> و <زەمەن> ەی کە ئەم ئینسانە مەزنە خۆی خوڵقاندوونی و ...

(له‌ ده‌یه‌مین ساڵیادی‌ كۆچكردنی‌.. چه‌ند راستیه‌ك له‌ ئاقاری‌ دۆستایه‌تیم له‌گه‌ڵ شاعیری‌ مه‌زن مه‌حمود ده‌روێش) ئاوات حه‌سه‌ن ئەمین له‌م رۆژانه‌دا ده‌یه‌مین ساڵیادی‌ كۆچكردنی‌ هاوڕێ و مامۆستای‌ شاعیر مه‌حمود ده‌رویش گوزه‌ر ده‌كات، منیش كه‌ ئه‌م ساڵیاده‌ وه‌بیرئه‌هێنمه‌وه‌، ئه‌بێ به‌سه‌رهاتێك ده‌رباره‌ی‌ ئه‌م شاعیره‌ به‌ناوبانگه‌ بگێڕمه‌وه‌، و چۆنیه‌تی‌ ئاشنایی‌ بوونم له‌ گه‌ڵیا باس بكه‌م. ئاشنایی‌ بوونم له‌ گه‌ڵ شاعیر مه‌حمود ده‌رویش بۆ چاوپێكه‌وتنێكی‌ سه‌رپێی‌ ...

دوکتۆر حوسێن موحەممەد عەزیز* (25) (1) بەپێی باوەڕی ماركسیزم بێ، زمانی نەتەوەیی ئەو بایەخ و ڕۆڵەی نییە، بەڵكوو فاكتەری ئابووری جێی دەگرێتەوە. چونكە ماركسییەكان، لە ڕوانگەی پێوەندییەكی مەتیریاڵی ڕووتەوە، لە هەموو شت و پێوەندییەكانی دیكەی كۆمەڵی مرۆ دەڕوانن. فاكتەری ئابووری، بە خاڵی سەرەكی درووستبوونی نەتەوە و ژێرخانی كۆمەڵی مرۆ دادەنێن. هەروەها، بە پێی باوەڕی ئایینی ئیسلامیش بێ، زمان لە ژیانی ...

بێگومان ولیام فۆكنه‌ر یه‌كێكه‌ له‌ باشترین چیرۆكنووس و رۆماننووسه‌كانی ئه‌مریكا، كه‌ شێوازی گێڕانه‌وه‌ی تایبه‌ت به‌ خۆی هه‌یه‌ و هۆش و گۆشێكی بێوێنه‌ی هه‌یه‌ كه‌ له‌ په‌نجاو دوو ساڵیدا خه‌ڵاتی نۆبڵی به‌ دیاری بۆ هێناوه‌ و دووجاریش خه‌ڵاتی پۆڵیتزه‌ری وه‌رگرتووه‌ و دوو خه‌ڵاتی نیشتمانیی كتێبیشی وه‌رگرتووه‌. ملیۆنه‌ها خوێنه‌ر له‌ سه‌راپای دنیادا به‌ شه‌وق و زه‌وقه‌وه‌ به‌رهه‌مه‌كانی ده‌خوێننه‌وه‌ به‌بێ ئه‌وه‌ی به‌ وردیی ...

سه‌دیق سه‌عید ڕواندزی هه‌موو ده‌قێكی ئه‌ده‌بی، زاده‌ی زه‌مه‌ن و شوێنێكی دیاریكراوه‌. ئه‌گه‌ر ده‌ق به‌رهه‌می بیركردنه‌وه‌و دنیابینی نووسه‌ر بێت له‌ هه‌لومه‌رجێكی دیاریكراودا، ئه‌وا نووسه‌ریش وه‌ك مرۆڤێك له‌ زه‌مه‌ن و شوێنێك ده‌ژی و له‌به‌ریه‌ككه‌وتندایه‌ له‌گه‌ڵ واقیع و ده‌وروبه‌ر. له‌م ڕوانگه‌یه‌شه‌وه‌، دیارده‌كانی ده‌وروبه‌ری ده‌بنه‌ جێگه‌ی تێڕامان و بیركردنه‌وه‌ كه‌ دواجار ئه‌مه‌ش له‌ دنیابینی نووسه‌ردا ڕه‌نگده‌داته‌وه‌. له‌ به‌شێكی زۆری ده‌قی ئه‌ده‌بیدا، دیارده‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان و ...