ئازاد ئیبراهیم ‌

(0) ئەگەر شەڕ و ململانێکانی عیراق لە ئێستا و رابردوودا ببەستینەوە بە دوو ویستی دینی و دنیاییەوە، ئەوا ئەم شەڕانە نە شەڕ و تەماعکارین لە پێناوی دین و نە شەڕ و پێکدادانە لەپێناوی ژیانێکی دنیایی کە لە ئێستای جیهانی پێشکەوتوودا هەیە و لە عیراق نییە، لە دەسپێکی شەڕی مەزهەبی شیعە و سوننەوە تا ئێستای 2022 ئەم دوو مەزهەبە شەڕی ئەوە ...

بەپێی مادەی 66ی دەستووری عیراق «دەسەڵاتی جێبەجێ كردن» لە عیراقدا هەردوو پۆستی «سەرۆك كۆمار» و «سەرۆك وەزیران» دەگرێتەوە، لە دوای ساڵی 2003ەوە زۆرترین كێشە و ناكۆكی و گۆڕانكاری لە پۆستی سەرۆك وەزیراندا بووە و بە پێچەوانەشەوە لەسەر ئاستی عیراق ئەگەر لایەنی كوردی لەناو خۆیاندا بەربەستیان بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار دروست نەكردبێت، ئەوا سەرۆك كۆمار چ وەك كەسێتی و چ وەك ...

لەگەڵ گەڕانەوەی كورد بۆ بەغدا لە دوای ساڵی 2003وە، بە خولی پێنجەمی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراقیشەوە، تائێستا لە هیچ لایەن و هێزێكی سیاسی كوردستانیمان نەبیستووە كە بڵێن ئێمە لە بەغدا سیاسەت دەكەین نەك كوردایەتی، ئەگەر هەر لایەنێك پێیوابێت لە بەغدا بە تیۆری سیاسی مامەڵە دەكات، ئەوا چەمكی «نیشتمانی و كوردایەتی و یەكڕیزیی هێزە كوردستانییەكان» هیچ مانایەكی نامێنێنت، چونكە سیاسەت شتێكە و ...

بە پێی بۆچوونی (ئیبن جوبێر) گەڕیدەی ئەندەلووسی، بەغدا لەپێش و لەپاش بە پایتەختبوونیش، 13 جار دەسەڵاتی تێدا ئاڵوگۆڕکراوە لەپێناوی دروستکردن و جێگیرکردنی نموونەیەکی جوانی دەسەڵاتداری و حکومڕانیی نوێ لەو شارەدا و پەلهاویشتنی بۆ شارەکانی دیکەی عیراق، بەڵام هەموو جارەکان خەونی نوێبوونەوەی سیستمی سیاسی لە بەغدا و دەسەڵاتەکەی شکستی هێناوە، ئەگەر ساڵی 2003 یشی بۆ زیادبکرێت، ئەوا هەمان شتە. هاتنی ئەمریکییەکانیش ...

دەوڵەتی عیراق دواقیستی قەرەبووی زیانەکانی دەوڵەتی کوێتی دایەوە کە بڕەکەی 44 ملیۆن دۆلار بوو، لە بنەڕەتدا دۆسیەی قەرەبووکردنەوەی دەوڵەتی کوێت زیاتر لە 52 ملیار دۆلار بوو. ئەمەش دوای ئەوە دێت کە عیراق لە 2ی مانگی هەشتی ساڵی 1990دا کوێتی داگیرکرد، بەو هۆیەوە ئەنجوومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی، عیراقی خستەژێر بەندی حەوتەمی یاسای نەتەوە یەکگرتووەکانەوە، ئەم بەندەش سزای هەموو ئەو وڵاتانە دەدات کە ...

لە راستیدا ئێمە چەندە پێمان وابێت بە كردەیی عیراق وەك جوگرافیا و بەغدا وەك دەسەڵات هێشتا دابەش نەبووە و یەكێتییەكی خاك و دەسەڵاتیان هەیە، بە شێوەیەكی باش راستییەكەمان نەپێكاوە. پێش خاك، بەغدا وەك ناوەندی دەسەڵات، جوگرافیاش وەك ناوچەی زۆرینە شیعە و سوننە و كورد، دابەشبووە بەسەر جۆری سیاسەت، ئابووری، بازرگانی، ئەمنی، جەمسەربەندیی جیهانیدا. هەر یەكێك لەم ناوچانە هەڵگری جۆرێكیش لە ...

دەمێک ساڵە ژینگەی عیراق ئاشنای دوو جۆر بیر و کردەوەی داعشییە، بیری داعشیی ئاشکرا و بیری داعشیی شاراوە، بیری داعشیی ناوخۆیی و بیری داعشیی هاوردەکراو و دەرەکی، دووجۆری سەربە داعش هەن کە یەکێکیان ئەو کەسەیە کە هەمیشە لە نزیکمانە و لە دەرفەتێک دەگەڕێت کاری تیرۆریستی خۆی بکات، لەگەڵ کەسێکی سەر بە داعش کە دوورە و دوای چەندان سەدە و دەیە ...

ژینگه‌ی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی هه‌ر كۆمه‌ڵگه‌یه‌ك و هه‌ر ده‌وڵه‌تێك كاریگه‌ریی‌ راسته‌وخۆی له‌سه‌ر دۆخه‌ سیاسی و بڕیاره‌ سیاسییه‌كان ده‌بێت، هه‌موو ئه‌و بڕیارانه‌ی‌ حكومه‌ت و ده‌سه‌ڵاته‌ جۆربه‌جۆره‌كان ده‌ریده‌كه‌ن به‌جۆرێك دیراسه‌ ده‌كرێت كه‌ له‌گه‌ڵ چوارچێوەی سیاسی و كۆمه‌ڵایه‌تی و ئایینی و فه‌رهه‌نگی كۆمه‌ڵگەكانیاندا یه‌كبگرێته‌وه‌. وێنه‌ راسته‌قینه‌كه‌ی‌ هه‌ناوی‌ كۆمه‌ڵگه‌ی عیراق په‌یوه‌ست به‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ عیراق و ته‌راتێن و زیگزاكه‌ سیاسییه‌كان و بڕیاره‌ سیاسییه‌كان، راسته‌وخۆ هه‌ست به‌و واقیعه‌ ...

  ئەگەرچی نێوانی پێكهاتە و هێزە سیاسییەكانی عیراق مەیلێكی زستان ئاسا و سارد و سڕە، بەڵام دڵی زۆر كەس و لایەنی عیراقیش «هاوینە بۆ وەسڵ»ی حكومەت و كابینەیەكی باش و خزمەتكار و دڵسۆز بۆ تاكی عیراقی و وەڵامدەرەوەی داوای خۆپیشاندەران و هەموو ئەو كەموكووڕییانەی كە لە كایە جۆراوجۆرەكاندا لە عیراقدا لەئارادایە. بەم وەرزی زستانە، تا پێكهێنانی حكومەت لە بەغدا وەرزێكی ...

نوێنەری كۆمپانیای هیندی خۆرهەڵات «جەیمس ریچ «لە ساڵی 1820 كە ماوەیەك بە كوردستاندا گەڕاوە، هەروەها «جەیمس فرەیزەر» گەڕیدەی سكۆتلەندی لە ساڵی 1834 كە زۆربەی شارەكانی كوردستان گەڕاوە، هەردووكیان دوو هۆی دیاریكراو بۆ رووخاندنی میرنشینیی بابان دەهێننەوە، یەكەمیان هەڵكەوتەی نالەباری جیۆپۆلەتیكی كوردستان، دووەمیشیان كێشە و ناكۆكی ناوخۆیی میرەكانی بابان بووە. لەو زەمەنەوە بۆ رۆژگاری ئەمڕۆ، ئەم دوو كێشەیە بۆ كورد دوو ...